Высакосны год [Хоку і танка] [Уладзімір Сіўчыкаў] (fb2) читать постранично


 [Настройки текста]  [Cбросить фильтры]

Сіўчыкаў Уладзімір Высакосны год

Хоку і танка


Шляхетны стыль


Мілая, згадай:

Веяла цёплай вясной,

І вішні цвілі.

Калыхнуў я галіну, —

Белы цвет асыпаў нас.

Максім Багдановіч
Ёсць яна, ёсць (!) — прастора маральнай устойлівасці, у якой жывуць малюнкі разважлівых эмоцый і нараджаюцца адпаведныя гэтым малюнкам словы, і ў выніку з’яўляюцца запісы, пазбаўленыя непатрэбнага зместу.

Менавіта з прасторы маральнай устойлівасці прыйшло да нас нацыянальнае хараство, і прыйшлі тыя творцы, для якіх непарушны закон: спачатку неабходна стаць чалавекам, а потым ужо паэтам, пісьменнікам...

Палоннік гэтае прасторы, Уладзімір Сіўчыкаў напісаў кнігу “Высакосны год”, якой характэрна вабнасць дакладных занатовак, а таксама ўвага да сціплага, простага і чалавекалюбнага.

Кніга дастаткова тужлівая па інтанацыі, але ў тузе, як аднойчы заўважыў яе аўтар, жыве “нязведаная слодыч...”

І разам з тым душэўны склад “Высакоснага года” святочна-бачлівы.

Паэт успрымае будзённае жыццё, як свята, якое дадзена дзеля асалоды, працы і мастацкага асэнсавання.

Адсюль і разуменне: творчасць павінна быць менавіта святочна-бачлівай (г.зн. — дапытлівай).

Уладзімір Сіўчыкаў ведае, што творчасці шкодзіць шматслоўе і ўпэўнены, што ў спасціжэнні жаданага дастаткова некалькі радкоў.

Ён па-майстэрску выкарыстоўвае сціслую вершаваную форму і, цудоўна адчуваючы гукавую пластыку трох- і пяцірадкоўяў, пакідае ў чытацкай памяці яскравыя знакі запамінальнае красы:

Пралескі сумна
палетак аглядаюць
ля руін Крэва.
Новая кніжка Уладзіміра Сіўчыкава — своеасаблівы каляндарны сшытак, слоўны памінальнік, лірычна-прыватны дыярыуш, маляўнічы дзённік:

Пярэсты мятлік
і восенню хоча жыць
— п’е паспешліва
з хрызантэмы расінкі
марознаю раніцай.
Уладзімір Сіўчыкаў умее выштукоўваць узоры стылявой абачлівасці і кампазіцыйнай дыпламатычнасці.

Складнасць мыслення — выяўная рыса гэтай кніжкі.

Яна створана мастаком, якому ўласцівы шляхетны стыль паводзін, самавіты выгляд, паважнасць у гаворцы і маўчанні, этычныя адносіны да людзей, вера ў нацыянальнае хараство, шанаванне фамільнай прыгажосці, захапленне ўніверсальнасцю беларускай прасодыі, выбудоўванне свайго жыцця паводле сумленных правілаў...


Вясна


* * *
На крыжавінах
срэбных тэлеантэнаў
сумуюць гракі.
* * *
Стрэліў вугольчык
на бляху каля грубкі.
Стома сыходзіць…
* * *
У хвалях Плісы
цеплаэлектрацэнтраль
рабацініцца...
* * *
Дочкі заўзята
гуляюць у класікі.
Прасохлы асфальт.
* * *
Пралескі сумна
палетак аглядаюць
ля руін Крэва.
* * *
Прачыненая
грубка – ссівелы попел.
Рукапіс згарэў.
* * *
Сустрэў суседа
з паўнюткімі вёдрамі
пры Нехаёўцы.
* * *
Кроплі з-пад крана
марна ў бяссонні лічу...
Схібіў, зноў пачаў…
* * *
Звіняць жаўрукі…
Ляжу на ўскрайку поля.
Прыемна вельмі.
* * *
Бярозавы гай.
Смак гаркавых лісточкаў.
Важкі хрушч гудзе.
* * *
Нат і хвіліны
спакою не зазнала
маці ў самоце.
* * *
Шматгалосы гуд
базарнай Камароўкі.
Лопат галубоў.
* * *
Разгарнуў дзённік...
Дзень адышоў у нябыт,
бы кропля ў пясок.
* * *
Чытаю Басё,
Такубоку – скла-да-юц-
ца танка й хоку.
* * *
Як ніцавокі
жалезабетонны ДОТ
дзівіцца на рунь.
* * *
Свята, якое
штораніцы з табою, –
кубачак кавы.
* * *
На тратуары
малой малюю крэйдай
мажнога зубра.
* * *
Жоўты пясочак.
Пры Курапацкіх соснах
трасу будуюць!..